Jubileummagazine maken; het thema

Een jubileummagazine is een eigentijdse manier om een jubileum een extra accent te geven. Het is speels, ritmisch en biedt de mogelijkheid om veel mensen uit de organisatie een stem te geven. Maar wat wordt de kapstok? Wat wordt de invalshoek? Kortom: wat wordt het thema?

Jaarlijkse thematische uitgave voor de grootste studentenvereniging van Nederland; oplage 18.000 exx. Het magazine wordt gemaakt met een professionele redactie van reünisten. Hoofdredactie en productie 1001. Vormgeving i.s.m. Alexandra de Vries & Balthazar Brands.

Die vraag verdient meer aandacht dan er in de praktijk vaak aan gegeven wordt. Misschien omdat mensen de oorsprong van de naam 'magazine' kennen, die van het Arabische 'makhzan' (opslagplaats of magazijn) komt. Dan zou je kunnen denken dat je er dan ook alles in kunt onderbrengen. Maar dat is alleen bij publiekstijdschriften zo, niet bij special editions. Of omdat mensen denken dat ze zich met een thema teveel moeten beperken. Maar het is juist andersom: door een sterk thema krijg je juist alle mogelijkheden om te laten zien wat je wil laten zien. Bovendien maak je jezelf met een goed gekozen thema relevant door aandacht te géven in plaats van aandacht te vrágen. Dus wie met een jubileummagazine impact wil maken, stelt zichzelf eerst de vraag: wat wordt het thema?

Een goed thema is niet te klein en niet te groot

De kunst van een goed thema is de kunst van een maatpak: niet zo klein dat je er niet in kunt bewegen en niet zo groot dat je erin verdwijnt. Zoek je het thema bijvoorbeeld in je product of dienst alleen, dan zul je er in de uitvoering hoogstwaarschijnlijk achterkomen dat je je daarmee teveel hebt beperkt. Dat maak je zelfs met een pakkend ondertitel niet meer goed. Terwijl je met een thema als 'verbinding', 'duurzaamheid' of 'toekomstgericht' juist teveel verstoppertje speelt. Met dat soort containerbegrippen roep je bij niemand ook maar iets van een emotie op.

Thematisch magazine voor Boer & Croon. Hoofdredactie en productie 1001. Vormgeving i.s.m. Urban Perception.

Wat is een goed thema?

Een thema kun je zien als een verhaal-as: alles wat je in het magazine stopt, moet er op de een of andere manier op aansluiten. Het moet energie geven en niet om energie vragen. Het is dus niet de naam van je bedrijf of organisatie, want die noemer is te voorspelbaar en te groot. Het is ook geen slogan of een mission statement want dat is voor medewerkers en klanten te weinig relevant. Een goed jubileumthema is een betekenisvol vertrekpunt waarvan je meteen kunt zien dat je daarmee in de uitvoering alle kanten op kunt.

Daar zit een intellectuele kant aan en een operationele. Intellectueel raakt een goed thema de kern van je identiteit, eigenheid en authenticiteit op een geloofwaardige en relevante manier; niet door er het volle licht van de zon op te zetten, maar door die op een indirecte manier te laten beschijnen zoals maanlicht dat doet over een besneeuwd landschap. Daarvoor sluit je eerder aan bij de purpose dan bij de branding.

Relevant wil zeggen dat je een thema kiest dat ertoe doet in de ogen van medewerkers en klanten. Operationeel moet een thema een creatief kader bieden voor verschillende journalistieke genres en voor de vormgeving. Dat betekent dat iedereen in de organisatie een rol in het magazine zou moeten kunnen spelen omdat iedereen ook een bijdrage levert aan de purpose. Tegelijk moet je met het jubileumthema naar het verleden, het heden én naar de toekomst kunnen kijken.

Hoe kom je tot een sterk thema?

Het proces om te komen tot een geslaagd thema vraagt om bezinning en verbeelding, om verdieping en verbreding. Het is een ideaal onderwerp voor een brainstorm. Vragen die wij in brainstorms aan organisaties stellen zijn bijvoorbeeld: Wat is de rode draad in jullie geschiedenis? Wat herkennen medewerkers van 23 én 63 jaar in jullie DNA? Waar staan jullie in de ogen van jullie klanten om bekend en waarom? Waar zijn jullie als organisatie trots op en waarom? Waarin willen jullie verder groeien? Wat mag er hoe dan ook níet ontbreken in dit jubileum? Vaak zit een goed thema in het spanningsveld tussen heden en toekomst. Jubilea zijn bij uitstek momenten van reflectie én projectie — en dus zijn dilemma’s vruchtbare grond voor betekenisvolle thema’s.

Thematisch magazine voor de gemeente Amsterdam (Projectmanagementbureau); 70 Pagina's. Magazine i.c.m. lezingenreeks. Vormgeving i.s.m. gemeente Amsterdam.

Wat kun je met zo’n thema doen?

Een thema maakt keuzes makkelijker en logischer: niet alles hoeft erin. Alleen dat wat het verhaal sterker maakt. Een goed thema geeft richting aan rubrieken als: 'De eerste keer', 'Zo doen wij dat', 'Wat als…' Maar uiteraard ook aan de interviews, de invalshoek voor een geschreven reportage of mini-documentaire en aan de columns. Het geeft zelfs richting aan de volgorde: begin je bijvoorbeeld met de toekomst? Of juist met een anekdote uit 1975? Het geeft een indicatie voor de toon van het magazine, dus de overwegende emotie die je met het jubileummagazine wil oproepen: Trots? Rebels? Nieuwsgierig? Het thema geeft ook een duidelijke indicatie voor de beeldtaal; denk aan kleurgebruik, fotografie, typografie.

Relevantie van een thema voor een jubileummagazine

Een jubileum is een bijzondere verjaardag en wie jarig is krijgt cadeautjes. Maar wie jarig is, trakteert ook. En iedereen die met twee benen in de wereld staat, snapt dat de kost voor de baat uitgaat. En dus ga je je medewerkers en/of je klanten trakteren op een mooi jubileummagazine. Dat betekent dat je het perspectief moet draaien van zenden naar luisteren: wat zou zo'n magazine in de ogen van medewerkers en/of klanten relevant maken? Dus niet: wat willen wij vertellen?, maar wat is voor hén interessant, herkenbaar en verrassend?

Thematisch magazine voor de Sociale Verzekeringsbank i.c.m. thematisch congres. Vormgeving i.s.m. Lonneke Wennekendonk.

Dus...

Denk je na over een jubileummagazine en worstel je met de vraag: hoe pakken we dat aan? Neem dan contact met mij op.