Een jubileum zonder jubileumboek is als een vaas zonder bloemen. Als je 10, 25, 50, 75 of 100 jaar bestaat, is dat een mooie aanleiding om je bedrijf of organisatie in het zonnetje te zetten. Zo'n mijlpaal wil je markeren met een jubileumboek of althans met aandacht voor het verleden. Dat ligt voor de hand. Maar het verleden informeert ook de toekomst, dus welk verhaal heb je vanuit het verleden te vertellen over het heden en over de toekomst? Hoe maak je een jubileumboek?
Een jubileumboek maken zit in de hoek van de corporate story. Technisch gaat het om een uitgave waarmee je intern het wij-gevoel versterkt en extern de positionering, reputatie en het imago versterkt. Maar natuurlijk kun je een jubileumboek ook laten maken als een mooi relatiegeschenk. Voor een literair boek, vakboek of managementboek
zoek je vaak een gespecialiseerde uitgever die je boek met zijn naam een kwaliteitskeurmerk verschaft. Dat is bij een jubileumboek niet relevant omdat het geen handelseditie betreft, maar verspreid wordt in controlled circulation. Toch kan het soms handig zijn om een ISBN-nummer aan te vragen vanwege de vindbaarheid van een uitgave en eventueel ook de verkrijgbaarheid.
'1001 skillfully managed the whole process of delivering the centennial book, exhibition, video and timeline on time and within budget; no easy task in times of the pandemic.' Prof. Han van Dissel, dean of the Faculty of Economics and Business UvA
JUBILEUMBOEK MAKEN EN CORPORATE MEMORY
Jubileumboeken zijn one-offs. Het zijn epische verhalen met nestgeur die het verdienen om op een originele manier verteld te worden. Grote bedrijven als Shell, Heineken en AkzoNobel zetten jubileumboeken in als corporate memory en corporate branding. Medewerkers zijn niet alleen lezers van dat verhaal, maar ook co-auteurs. Het bedrijfsprofiel is een voorbeeld van de corporate story. Net als een bedrijfsfilm, een online longread, een (online) overzichtstentoonstelling, (online) tijdlijn, een bedrijfsvideo en het jubileumboek. Voor alle uitingen is het jubileumboek echter de basis.
Vanuit een jubileumboek kom je makkelijk tot een korte video over 100 jaar FEB. Samen met Gast Producties.
Meer weten over een jubileumlogo?
TOEKOMSTGERICHT JUBILEUMBOEK MAKEN
Wij kijken ook graag naar het nu en naar de toekomst. Dan gebruik je het jubileum als aanleiding om de eigen organisatie op de kaart te zetten, om de purpose, de missie en visie te belichten, om het wij-gevoel en het imago te versterken. Zo leidde het jubileumboek 'Ridders in de Bijlmer' ertoe dat inwoners van de Bijlmer die zich verdienstelijk hadden gemaakt voor (mensen in) de Bijlmer, tot ridder van de Bijlmer werden geslagen. Deze traditie is nadien voortgezet door het stadsdeel. Maar je kunt ook een leerstoel, prijs of fonds in het leven roepen. Zo maak je van de geschiedenis een toekomstgericht verhaal. Bovendien gaf 'Ridders in de Bijlmer' aan het gebied zijn geschiedenis terug, wat een enorm positief effect had op de bewoners en de mensen die er dagelijks komen werken.
‘DuynsteePolak heeft zich snel ingeleefd in het onderwerp. Ze hebben een team gesmeed en ‘Ridders in de Bijlmer’ heeft lokaal en landelijk mooie publiciteit gekregen.’ Emile Jaensch, Dagelijks Bestuurder Stadsdeel Amsterdam Zuidoost.
JUBILEUMBOEK ALS PROJECT
Een jubileumboek kun je het beste behandelen als een project. En een project heeft projectmanagement nodig. Dan gaat het om tijd in de zin van. planning, om kwaliteit: het concept qua vorm en inhoud en om budget: wat mag het kosten? Dat is de kerntaak van de partij die verantwoordelijk is voor de realisatie en productie. Waar het op aankomt is om de verschillende processen als een omgekeerde delta in elkaar te laten vloeien. Dan gaat het vanaf het concept om research, redactie, eindredactie, beeldredactie, vertaling en vormgeving. Bij 'Hoen, wil jij dat voor mij doen' en 'Hoe bestaat het' voor de Stichting Advisering Bestuursrechtspraak waren wij niet alleen uitgever en producent maar ook auteur.
'Gisteren kwam het jubileumboek binnen. Wat een juweeltje! Chapeau. Zoveel meer dan de geschiedenis van STAB. Het moet verplichte lectuur voor het mastervak bestuursprocesrecht worden!' Rens Koenraad; Universitair hoofddocent Tilburg University
HET CONCEPT VOOR EEN JUBILEUMBOEK
Elk boek begint met een concept: wat wordt het idee achter het boek? Wordt het een chronologische wandeling door het verleden van de organisatie in de vorm van een geschreven film of documentaire? Wil je juist de huidige context centraal stellen en af en toe teruggrijpen op het verleden? Ga je werken met interviews? Hoe anekdotisch mag het zijn? Kies je voor een thematische aanpak zoals wij deden voor Strukton 75 jaar? Of essayistische zoals we gedaan hebben in 100 jaar Vredespaleis? Kies je voor een drieslag: verleden, heden en toekomst zoals we voor 25 jaar STAB, de Stichting Advisering Bestuursrechtspraak gedaan hebben en voor de 100-jarige Faculteit Economie en Bedrijfskunde van de UvA. Minstens zo belangrijk: hoe ga je om met beeld? Er zijn eindeloos veel mogelijkheden. In het concept leg je het basisidee voor het boek vast.
‘1001 heeft ons op een voortvarende maar ongedwongen manier meegenomen in een intellectueel proces, met oog voor de politieke dimensies die nu eenmaal aan dit type instituties kleven.’ mr Steven van Hoogstraten, directeur Carnegie-Stichting Vredespaleis
PLAN VAN AANPAK
Behalve een concept is ook een globaal plan van aanpak voor een jubileumboek of gelegenheidsboek handig. Op die manier neem je elkaar mee in the making-off, ook wat betreft de planning en de begroting. In dat plan van aanpak staan de randvoorwaarden: programma van eisen van de opdrachtgever, omvang, globale opzet, doel, doelgroepen, omschrijving van het concept (de insteek), tone of voice, verhouding tekst/beeld, planning, fasering en budget. Zo'n plan kun je heel rigide zien, maar op het creatieve deel kom je, zeker met een wat langere doorlooptijd, onderweg nog zoveel moois tegen, dat het averechts werkt als je aan de voorkant alles dichtgetimmerd hebt. De ruimte daarvoor is in het proces echter ook weer niet onbeperkt en gaat daarom uiteraard altijd in overleg.
Hoe lang duurt het maken van een jubileumboek? Dat hangt van een paar factoren af. Is er een sterk idee? Vraagt dat idee weinig research en kan het verhaal gemaakt worden aan de hand van interviews, dan is een jubileumboek te maken in een tijdsbestek van minder dan één jaar. Jubileumboeken waar literatuuronderzoek en archiefonderzoek bij komt kijken, kennen soms wel een doorlooptijd van drie jaar. Dat zijn de uitersten.