Tekstschrijver wint P.C. Hooft-prijs

Wat is de overeenkomst tussen Hans Teeuwen, Henk Hofland, Bram Moszkowicz en A.F.T. van der Heijden? Het zijn alle vier tekstschrijvers. Maar zo noemen ze zichzelf niet, want wie voor zichzelf schrijft heet cabaretier, journalist, advocaat of schrijver. Wie voor anderen schrijft noemen we tekstschrijver. Hoe zit dat?

Sinds organisaties halve uitgevers zijn geworden, is er een staande vraag naar tekstschrijvers. Stel je maar eens voor dat je een tekst nodig hebt om bij een bijzondere gelegenheid uit te spreken. Aan de huwelijksdis van je beste collega bijvoorbeeld of op diens begrafenis. Dan zit je ongeveer in hetzelfde schuitje als waarin veel communicatieprofessionals elke dag zitten: ze hebben vóór de deadline een passende tekst nodig.

TEKSTSCHRIJVEr

Toegegeven, doorgaans gaat het daarbij niet om een gesproken tekst, al is dat wel de oorsprong van het vak. Ooit ging het bij de tekstschrijverij namelijk om het schrijven van uit te spreken of te zingen teksten. Cabaretiers werken nog altijd vaak samen met tekstschrijvers en politici en andere drukbezette, publieke figuren met speechschrijvers en ghostwriters. Allemaal tekstschrijvers.

communicatieadviseurs en tekstschrijvers

Je bent misschien geneigd te denken: schrijf die tekst ff zelf. Maar zo simpel ligt het niet. Iedereen binnen de organisatie ontwikkelt na verloop van tijd een corporate blik op de werkelijkheid en gaat automatisch in een soort geheimtaal praten. Dat valt ze zelf niet op omdat ze elke dag met elkaar omgaan. Gelukkig heeft de communicatieadviseur nog de tegenwoordigheid van geest om te beseffen dat de buitenwereld daar geen touw aan kan vastknopen. Dat verklaart voor 70% het beroep dat communicatieadviseurs op tekstschrijvers doen. Die zijn namelijk in staat om zich te verbazen en te verplaatsen in de sneakers, laarsjes, pumps, brogues, pantoffels of bergschoenen van klanten, medewerkers of investeerders.

tekstschrijver en tone of voice

Waar let een tekstschrijver op? Spijkers. Die wil een beetje tekstschrijver op de kop slaan. Je wilt relevant zijn. Verrassen, verwonderen, informeren, boeien, interesseren, engageren, activeren. Dat werkt online weer anders dan in print. Denk alleen al aan SEO schrijven. Bij commerciële boodschappen staat de (trans)actie/conversie centraal, bij goede doelen de empathie, bij een opiniërend artikel de argumentatie en bij een handleiding de informatie. Maar in alle gevallen is de tone of voice, de snaar die je aanslaat, doorslaggevend. Urologen spreek je niet aan als loodgieters en Hells Angels niet als verpleegsters. Dat heeft niks te maken met discriminatie, maar alles met identificatie.

collega tekstschrijvers

Een tekstschrijver moet dus zakelijk, informatief, wetenschappelijk of strategisch, overtuigend, opiniërend, activerend of wervend, journalistiek, amusant, gevoelig of inspirerend kunnen schrijven. Hij (m/v) heeft gevoel voor compositie en stijl en snapt het verschil tussen online copy en in hard copy. Maar minstens zo belangrijk: hij heeft de humor van een cabaretier, de kritische blik van een journalist, de overtuigingskracht van een advocaat en de verbeeldingskracht van een schrijver. Collega tekstschrijvers tenslotte.